পূৰ্বাশঙ্কা... বিপদৰ আগজাননী

পূৰ্বাশঙ্কা….. বিপদৰ আগজাননী

ইংৰাজীত কয় প্ৰিমনিচন বুলি৷ কিবা এটা ঘটনা ঘটিব বুলি কিছুমানলোকে আগতেই কিবা এটা গম পোৱা পৰিঘটনাটোকে পূৰ্বাশঙ্কা বুলি ক’ব পাৰি৷ এই বিষয়ে পঢ়ি আহিছিলো যদিও নিজৰ ক্ষেত্ৰতোযে কেতিয়াবা তেনে ঘটিব ভাবিবই পৰা নাছিলো৷ এবাৰ নহয়, দুবাৰ নহয়, কেবাবাৰো ঘটিছে মোৰ জীৱনত এনে ঘটনা৷

১৯৯০ চন৷ মোৰ ডাঙৰ ল’ৰাটোৰ জন্ম হোৱা কেইমাহমান হৈছে মাথোন৷ সি কোনোমতে থৰক-বৰকৈ বহিব পাৰে৷ এদিন ৰাতি ভাতখোৱাৰ আগে-আগে টেবুলত বহি পঢ়ি আছো৷ কাষৰ কোঠাৰ বিচনাতে পৰি শ্ৰীমতীয়ে আলোচনী এখন মেলি লৈছে৷ কাষতে বিচনাত বহি ল’ৰাটোৱে মোৰ পিনে চাই আছে৷ মইও তাৰপিনে চাই আছো৷ হঠাতে মনলৈ ভাব আহিল সি বিচনাৰ পৰা পৰিব পাৰে৷ মই শ্ৰীমতীক সাবধান কৰি দিয়াৰ আগতেই চকুৰ পচাৰতে মোৰ চকুৰ আগতে সি বিচনাৰ পৰা মূৰ তল কৰি মজিয়াত বাগৰি পৰিল৷

তাৰ কেইমাহমান পিছৰ কথা৷ বঙাইগাঁৱত থকা ডাঙৰ দাদাৰ ঘৰলৈ গৈছো৷ ঘৰটো নতুনকৈ সাজিছে মাথোন৷ বাগেশ্বৰী মন্দিৰৰ কাষেৰে পাৰ হৈ কিছুদূৰ আগবাঢ়ি যাব লাগে৷ নতুনকৈ ঘৰ-বাৰী সাজি আশে-পাশে দুই এঘৰ মানুহ বহিব ধৰিছে৷ দুপৰীয়া ভাত খাই শ্ৰীমতী আৰু কেচুৱা ল’ৰাটো দাদাৰ ঘৰতে থৈ মই অকলে গুৱাহাটীলৈ বুলি ওলাই আহিলো দুইবজাৰ বাছ ধৰিবলৈ৷ আলিবাটৰ পৰা দাদাৰ ঘৰটোলৈ চাই ভাবিলো,

“ঘৰটো বৰ সুবিধাজনক ঠাইত নহয়৷ অতি নিৰ্জন ঠাই৷ ডকাইতি হোৱাৰ ভয় আছে৷” মনত কিবা এটা অজান আশঙ্কা জাগি উঠিল৷

সেইদিনাই ৰাতি দাদাৰ ঘৰলৈ ডকাইত আহিল৷ দাদাহঁতে দুৱাৰ নুখুলিলে৷ হুলস্থূল শুনি কাষৰ অত্যুৎসাহী মানুহ এজন খেদা মাৰি অহাত যেনিবা ডকাইতে বিশেষ একো কৰিব নোৱাৰিলে৷

কিছুদিন পাছৰ কথা৷ জালুকবাৰীৰ পৰা বাছেৰে পাণবজাৰৰ পিনে গৈ আছো৷ ভৰলু থানাৰ সন্মুখত দুৰ্ঘটনাগ্ৰস্ত হোৱা মাৰুতী-৮০০ গাড়ী এখন দেখিলো৷ মটীয়া ৰঙৰ৷ হঠাতে মোৰ সৰু দাদালৈ মনত পৰিল৷  দাদাৰো একেই গাড়ী, ৰঙো একে৷ মনত আশংকা জাগিল: সৰু দাদাৰ কিবা হ’ব পাৰে৷ বেছিদিন বাট চাবলগা নহ’লেই৷ খবৰ পালো, দাদা  একেলগে কাম কৰা মানুহতিনিজনৰ লগত  ৰাতি বিয়া খাই গুৱাহাটীৰ পৰা বঙাইগাঁওলৈ গাড়ীৰে গৈ থাকোঁতে বাইহাটা চাৰিআলিৰ ওচৰত এখন ট্ৰাকৰ লগত মুখা-মুখি সংঘৰ্ষ হয়৷ দাদা দ্ৰাইভাৰৰ কাষৰ চীটতে বহি আছিল৷ শেষ মুহূৰ্তত তেওঁ গাড়ীৰ ষ্টিয়াৰিং আনফালে ঘূৰাই দিয়া বুলিহে কোনোমতে জীৱন ৰক্ষা পৰিল৷ অৱশ্যে কপালখন ভালদৰেই কাট খালে৷

তাৰপিছৰ পৰা মোৰ একো ভাবিবলৈকে ভয় লগা হ’ল৷ কিন্তু আজি কিছুদিন আগতে এনে এটা ঘটনা ঘটি গ’ল যে মোক ভালদৰেই জোকাৰণি দি গ’ল৷ ঘটনাটো ৰাজহুৱা নকৰাই ভাল কিন্তু এই পূৰ্বাশঙ্কা নামৰ আচৰিত পৰিঘটনাটোৱে মোৰযে সহজে লগ নেৰে সেইকথা বুজি পালো৷ 

কোন বা আছিল সেই মানুহঘৰ

কোন বা আছিল সেই মানুহঘৰ?

আমি অসম অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ৰ চতুৰ্থ নে পঞ্চম বাৰ্ষিকত পঢ়ি আছিলো তেতিয়া৷ ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ ওপৰৰ দ্বিতীয়খন দলং অৰ্থাৎ কলীয়া ভোমোৰা দলঙৰ নিৰ্মাণ কাৰ্য তেতিয়া চলি আছিল৷ আমাৰ কলেজৰ চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ ছাত্ৰসকলে শিক্ষামূলক ভ্ৰমণ হিচাবে সেই নিৰ্মাণকাৰ্য চাবলৈ গৈছিল৷ তেজপুৰৰ পৰা বাছেৰে উভতি আহি থাকোঁতে এজনৰ পেটৰ কমোৰণি আৰম্ভ হ’ল৷ কোনোমতে দাঁত-মুখ কামুৰি চীটত বহি থাকিল আৰু গুৱাহাটী পালেই কামফেৰা সমাধা কৰিম বুলি ভাবি থাকিল৷ কিন্তু লাহে-লাহে অৱস্থা বেয়া হৈ আহিবলৈ ধৰিলে৷ লাজো লাগিল লগৰীয়াবোৰৰ আগত কথাটো কৈ বাছখন ৰখাই দিন-দুপৰতে পথাৰত বহিবলৈ৷

বাছখন আহি মঙ্গলদৈ পাবৰ হ’ল৷ মঙ্গলদৈত কিবা কাৰণত বাছখন বজাৰৰ ওচৰৰ এঠাইত অলপ সময় ৰখাই আকৌ পিছুৱাই আহি বাছখন ঘূৰায়৷ গতিকে পাঁচমিনিটমান সময় পোৱা যাব বুলি তেওঁ বুজিলে আৰু সাজু হৈ থাকিল৷ 

মঙলদৈৰ সেই নিৰ্দিষ্ট ঠাই পোৱাৰ লগেলগে ল’ৰাজন নামিল৷ নামিয়েই ৰাস্তাৰ কাষতে থকা ঘৰ এটালৈ সোমাই গ’ল৷ চোতালত ল’ৰা-ছোৱালীদুটামানে খেলি আছিল৷ ল’ৰাজনে সুধিলে,

“ভন্টি , তোমালোকৰ পায়খানা ক’ত?”

ছোৱালীজনীয়ে হাতেৰে আঙুলিয়াই দেখুৱালে৷ ল’ৰাজন তীব্ৰবেগে সেইফালে ঢাপলি মেলিলে৷ তাৰপাছত একমিনিটৰ ভিতৰতে পেট খালী কৰি চেনিটেৰী পায়খানাৰ পেন ভৰাই দিলে৷ ভিতৰ সোমাওঁতে লগত পানী লৈ যাবলৈ পাহৰিলে৷ ভিতৰত থকা সৰু মগ এটাত থকা অকণমান পানীৰে নিজৰ শৰীৰৰ সেই অংশ অলপ পখালি হাতখন কোনোমতে ধুই পুনৰ ৰাস্তালৈ দৌৰ দিলে৷ ইতিমধ্যে বাছখন ঘূৰোৱা হৈছিল৷ ল’ৰাজন গৈ চীটত বহিল যেন একোৱেই হোৱা নাই, এনে ভাবেৰে৷ বাছখন গুৱাহাটী অভিমুখে ৰাওনা হ’ল৷ সকলো কাম প্ৰায় দুই-তিনি মিনিটৰ ভিতৰতে যুদ্ধকালীন ক্ষিপ্ৰতাৰে সম্পন্ন হৈ গ’ল৷

ল’ৰাজনৰ সেই কাহিনী শুনি আমি হোষ্টেলত বাগৰি বাগৰি হাঁহিলো৷ বেয়া লাগিল সেই মানুহঘৰৰ কথা ভাবিহে৷ ক’ৰ অচিনাকী ল’ৰা এজন আহি পায়খানাটো লেতেৰা কৰি থৈ গ’ল বুলি কিজানি এতিয়াও শাওপাত দি থাকে৷

চাকাটু ঘুচ্চে...

চাকাটু ঘুচ্চে….

প্ৰায় গোটেইখন অসমেই চোৱাৰ সুযোগ পালো৷ উজনি-নামনি দুয়োপিনে থাকিও পালো৷ বিভিন্ন ঠাইৰ কথা মনলৈ আহিলে বিভিন্ন কথা মনলৈ আহে৷

মা-দেউতা বৰপেটাৰ যদিও চাকৰিসূত্ৰে বৰপেটাৰ বাহিৰতেই থাকিবলগা হৈছিল বাবে আমি কেতিয়াবাহে বৰপেটালৈ আহিবলৈ সুযোগ পাইছিলো৷ দেউতাৰ মৃত্যুৰ পাছত আমি বৰপেটালৈ গুচি আহো আৰু কীৰ্তনঘৰৰ ওচৰতে ঘৰ এটা ভাড়া লৈ থাকিবলৈ লওঁ৷ বৰপেটাৰ বহুতো কথাই আন ঠাইতকৈ বেলেগ৷ ইয়াৰ মানুহে দৈ আৰু মাছ খাই খুব ভাল পায়৷ বিশেষকৈ কাৱৈ মাছ বৰ প্ৰিয়৷ সেইকাৰণেই বোলে বৰপেটাৰ মানুহৰ বুদ্ধি বৰ প্ৰখৰ৷ তাতে আকৌ ব্যৱসায় বাণিজ্যত অসমৰ ভিতৰতে নামথকা ঠাই৷ উপস্থিত বুদ্ধিও কম নহয়৷ কিন্তু সকলোতকৈ মন কৰিবলগীয়া কথাটো হৈছে ইয়াৰ মানুহৰ ৰসিকতাবোধ৷ তাৰে দুই-এটা উদাহৰণ দিবলৈ মন গ’ল৷

এসময়ত চাইকেলৰ যথেষ্ট প্ৰচলন আছিল৷ এবাৰ এজন মানুহে এঘৰ মানুহৰ তালৈ চাইকেলেৰে আহিছিল৷ ঘৰৰ আগফালে চাইকেলখন থৈ তেখেত ভিতৰ সোমাই গ’ল৷ ৰাস্তাত বহি আছিল কেইটামান চেঙেলীয়া ল’ৰা৷ মানুহজন অলপপাছত ওলাই আহিল আৰু চাইকেলখন লৈ জাপ মাৰি উঠি পেদেল মাৰি আগবাঢ়িব ধৰিলে৷ পিছে-পিছে চেঙেলীয়া ল’ৰা কেইটামান দৌৰিবলৈ ধৰিলে, এইবুলি চিঞৰি চিঞৰি..

“ হাও , পাছোচ্চাকাটু টক টককে ঘুচ্চেয়ে… ঘুচ্চে,, ঘুচ্চে…. ( পাছৰ চকাটো কি টক টককৈ ঘূৰিছে.. ঘূৰিছে.. ঘূৰিছে..)

চাইকেল চলাই যোৱা মানুহজন চাইকেলৰ পৰা নামিল৷ আৰু পাছৰ চকাটো পৰীক্ষা কৰি চালে৷ একো বিসঙ্গতি নেদেখি আকৌ চাইকেল চলাবলৈ ধৰিলে৷ ল’ৰাকেইটাই আকৌ চিঞৰিলে… “ আৰো ঘুচ্চে.. আৰো ঘুচ্চে.. (আকৌ ঘূৰিছে.. আকৌ ঘূৰিছে..)

মানুহজন আকৌ নামিল৷ ল’ৰাকেইজনলৈ চাই সুধিলে:

“ক’ত ঘুচ্চে?”

“চাইকেল চললিতো চাকা ঘুৰবোৱে.. (চাইকেলখন চলিলেতো চকা ঘূৰিবই)” এজন ল’ৰাই মাত দিলে৷ বাকী কেইজনে হাঁহিত যোগ দিলে৷

*****

বিয়াৰ সময়ত বৈথকী পতা নিয়ম এতিয়াও চলি আছে বৰপেটাত৷ সাধাৰণতে তিনিদিনীয়া বিয়া পাতিলে প্ৰথমদিনা তেলৰভাৰ (জোৰোণ), দ্বিতীয়দিনা শূইন আৰু তৃতীয়দিনা মুল বিয়াখন৷ শূইনৰ দিনা ৰাতি বৈথকী পতা হয় বিশেষকৈ হাটীৰ মানুহখিনিৰ মনোৰঞ্জনৰ কাৰণে৷ কেতিয়াবা গোটেই ৰাতি বৈথকী চলে৷ বৈথকীত গান গোৱা কিছুমান স্থানীয় বিখ্যাত লোকো আছে৷

অলপতে বৰপেটাত এখন বৈথকী চাই আছিল গুৱাহাটীৰ পৰা যোৱা মোৰ বন্ধু এজনে৷ এজন বৃদ্ধলোকে গীত পৰিৱেশন কৰিছিল৷ ভূপেন হাজৰিকাৰ গীত অবিকল গাইছিল৷ তেওঁৰ সেই গীত পৰিৱেশনত অভিভূত হৈ গুৱাহাটীৰ পৰা যোৱা বন্ধুজনে মন্তব্য কৰিলে,

“ কি সুন্দৰ গাইছে৷ এই বুঢ়া বয়সতো ইমান সুন্দৰ গলা৷ এই বয়সতো ইমান ধুনীয়া গাইছে৷ বিশ্বাসেই নহয়৷”

কাষত বহি থকা মানুহজনে মাত লগালে,

“ বান্দাৰ বুৰা হ’লি গাছোত উঠবা পাহেৰবোনা?.. “ (বান্দৰ বুঢ়া হ’লে জানো গছত উঠিবলৈ পাহৰি যাব)

কি উপস্থিত বুদ্ধি, কি ৰসবোধ, কি উপমা !!!

*****

দুজনী ছোৱালী ৰাস্তাৰে আহি আছিল৷ তাৰে এজনী যথেষ্ট দেখনিয়াৰ আনগৰাকী কিম্ভূত-কিমাকাৰ৷ কিম্ভূত-কিমাকাৰ গৰাকীয়ে মুখত যিমান পাৰে স্নো-পাউদাৰ-লিপষ্টিক আদি লগাই আহিছিল৷ আনহাতে দেখাত সুন্দৰীগৰাকীয়ে কোনো ধৰণৰ চূণকাম নকৰি অতি সাধাৰণভাবে আহিছিল৷ দুজন ডেকাই দূৰৰ পৰাই আহি থকা দুয়োগৰাকী ছোৱালীলৈ লক্ষ্য কৰি আছিল৷ ছোৱালী দুগৰাকী আহি একেবাৰে ওচৰ পালে৷ অতিপাত ধুন-পেচ মাৰি অহা কিম্ভূত-কিমাকাৰ ছোৱালীগৰাকীলৈ লক্ষ্য কৰি এজনে মন্তব্য কৰিলে,

“ হলিও বুইন্দাটু পাম দিলি আৰো ৰসগোল্লা হবা পাৰবোনা?” (বুন্দিয়া এটা পাম দিলে জানো ৰসগোল্লা হ’ব পাৰিব?)

******

কিয়ে, তুহাৰ ভায়ে দেহুন কিবা ভাড়া দিয়ে ৱে...

কিয়ে, তুহাৰ ভায়ে দেহুন কিবা ভাড়া দিয়ে ৱে…

সৰু কথা যদিও হয়তো ডাঙৰ কথা ৷ মামা এজনে আৰক্ষী বিভাগত কাম কৰিছিল ৷ মাজতে সৰ্থেবাৰী থানাৰ ভাৰপ্ৰাপ্ত বিষয়া হৈ আছিল৷ তেতিয়া আমি বৰপেটাত৷ বৰপেটালৈ তেওঁ প্ৰায়ে আহিছিল৷ নিজৰ স্কুটাৰ এখন আছিল যদিও প্ৰায়েই বাছেৰে অহা-যোৱা কৰিছিল৷ মামাহঁতৰ মূল ঘৰ বৰপেটাৰ দক্ষিণ হাটীত৷ তাতে তেওঁলোকৰ খুড়াক আৰু জেঠায়েকৰ পৰিয়াল থাকে৷ বৰপেটা সৰু ঠাই ৷ সকলোৱে সকলোকে চিনি পায়৷ মামাক চিনি পাবলৈও বেছি সময় নালাগিল সৰ্থেবাৰী হৈ বৰপেটালৈ অহা বাছবোৰৰ৷ এদিন মামা বাছেৰে আহি আছিল৷ কণ্ডাক্টৰে সকলোৰে ভাড়া ল’লে কিন্তু মামাৰ পৰা ভাড়া নুখুজিলে৷ বৰপেটা পাবৰ হ’ল৷ মামাই কণ্ডাক্টৰজনক মাতিলে৷

“কি দিয়ক?” কণ্ডাক্টৰজনে সুধিলে৷

“ মোৰ ভাড়াটো ল’ক৷ নামবাৰে হ’ল দেহুন৷” মামাই ক’লে৷

কণ্ডাক্টৰজনে ক’লে, “ ভাড়া? নালগে দ'ক৷”

“ কিয়’ নালগে? ল’ক ভাড়া” বুলি মামাই নোট এখন আগবঢ়াই দিলে৷

কণ্ডাক্টৰজন বিপাঙত পৰিল৷ মামাই নেৰে৷ ভাড়া দিহে এৰিলে৷

কণ্ডাক্টৰজনে যেন কিবা এটা ডাঙৰ অপৰাধহে কৰিলে এনে ভাবেৰে আবেলি দক্ষিণহাটীত থকা মামাৰ সম্বন্ধীয় ভায়েক  এজনৰ ওচৰলৈ আহিল৷ তেওঁ ক’লে,

“ কিয়ে, তুহাৰ ভায়ে দেহুন কিবা ভাড়া দিয়ে ৱে..”

“ আমাৰ সি সেনেৱে.. ভাড়া দিলি লবি৷ তই নুখুজবি..” তেখেতে গৌৰৱ মিহলি ভাবেৰে পৰামৰ্শ দিলে৷

কথাষাৰ আমাৰ কাণত পৰাত মামাক সুধিছিলো ভাড়া যদি নলয় কিয়নো জোৰকৈ দিব লাগে বুলি৷

মামাই উত্তৰ দিছিল, “ পুলিচত কাম কৰিলো বুলি মোৰ ভাড়া নালাগে বুলি ক’ত লিখা আছে? আজি ভাড়া নলব, কালি মোৰ পৰা কিবা ফেভাৰ বিচাৰিব৷ , নহলে বদনাম কৰিব.... ইত্যাদি , ইত্যাদি…”

আমি বুজি পালো৷ ভাল লাগিছিল মামাৰ কথাবোৰ শুনি৷

এটি বানান আৰু সন্মান..

এটি বানান আৰু সন্মান..

জীৱনত বহুজনকেই পালো শিক্ষক হিচাবে৷ নগাঁৱৰ ওচৰৰ শেনচোৱাৰ নামৰ ঠাইত শিক্ষাজীৱন আৰম্ভ কৰি, ক্ৰমে তিতাবৰ, শ্বিলং, বৰপেটা, গুৱাহাটী, চেন্নাই হৈ দিল্লীত মোৰ আনুষ্ঠানিক শিক্ষাজীৱনৰ সমাপ্তি ঘটে৷ বিভিন্ন ঠাইৰ বিভিন্ন পৰ্যায়ৰ শিক্ষানুষ্ঠানসমূহত লগপোৱা শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰীসকলৰ প্ৰায় সকলোকে মনত পৰে এতিয়াও৷কিন্তু সেইসকলৰ মাজৰে কিছুমানৰ কথা বেছিকৈ মনলৈ আহে কিছুমান বিশেষ ঘটনাৰ বাবে৷ তেনে এগৰাকী শিক্ষক আছিল বৰপেটা বিদ্যাপীঠৰ তৰণীসেন দাসছাৰ৷ গোটেই স্কুলখনেই বিশেষভাবে সন্মান কৰিছিল তেখেতক৷ ইংৰাজী বিষয়ত তেখেতৰ আছিল অগাধ জ্ঞান৷ সুন্দৰ গীতো পৰিবেশন কৰিছিল৷ এবাৰ স্কুলৰ এক বিশেষ অনুষ্ঠানত তেখেতে নিজে হাৰমনিয়াম বজাই পৰিৱেশন কৰা ভূপেন হাজৰিকাৰ “মোৰ একেটি সুৰত বাঁহীটি বন্ধা” গানটো এতিয়াও কাণত বাজি থাকে৷ মুঠতে তেখেত আছিল বহুমুখী প্ৰতিভাৰ ভঁড়ালস্বৰূপ৷ তেখেতৰ ডাঙৰ-ডাঙৰ, ৰঙা-ৰঙা চকুলৈ চাই কথা ক’বলৈ কিন্তু কোনো ছাত্ৰৰেই সাহস নাছিল৷

১৯৭১ চন৷ তেতিয়া মই ষষ্ঠ শ্ৰেণীত৷ অসমীয়া শ্ৰুতলিপিৰ পিৰিয়ড৷ শ্ৰেণীলৈ আহিল তৰণীসেন দাসছাৰ৷ সকলো ভয়ত নিমাত৷ ছাৰে শ্ৰুতলিপি দিলে৷ আমি লিখিলো৷ ছাৰে এখন এখনকৈ বহী পৰীক্ষা কৰিলে৷ মোৰ বহীত এটা বানান ভুল পালে৷ বানানটো আছিল “অটল” , ছাৰে কাটি দি ক’লে যে সেইটো হ’ব লাগে “অতল” ৷ মই সাহ কৰি আপত্তি কৰি ক’লো, “ছাৰ মই ইমানদিনে ‘অটল’ বুলিহে পাই আহিছো ৷” ছাৰে একো নক’লে৷ যথাসময়ত পিৰিয়ড শেষ হ’ল৷ ছাৰ গ’লগৈ৷ দুপৰীয়াৰ বিৰতিৰ পাছত আকৌ পাঠদান আৰম্ভ হ’ল৷ আমাৰ শ্ৰেণীলৈ পিয়ন এজন আহি পাঠদান কৰি থকা শিক্ষকগৰাকীক ক’লে তৰণীছাৰে মোক মতা বুলি৷ মই ভয়ে ভয়ে বাহিৰ ওলালো৷ ছাৰৰ লগত তৰ্ক কৰা বুলি ভাবি ছাৰে বেয়া পালে নেকি বাৰু? ভাবি ভয় লাগিল৷ বাহিৰ ওলাই দূৰৰ পৰাই দেখিলো ছাৰ অফিচলৈ উঠি যোৱা চিৰিৰ কাষত ৰৈ আছে৷ মই চুচুক-চামাককৈ ছাৰৰ ওচৰ পালোঁগৈ৷ চাওঁ-নাচাওঁকৈ তেখেতৰ বাঘৰ নিচিনা ভয়ানক চকুদুটাৰ পিনে চালো৷ 

একো পাতনি নেমেলি ছাৰে মোলৈ চাই ক’লে,

“মই অভিধানত চালোঁ৷ অতল আৰু অটল দুয়োটা বানানেই আছে৷ তোৰ ভুল হোৱা নাছিল যা৷”

মই একো নকৈ শ্ৰেণীকোঁঠাৰ পিনে খোজ ল’লো৷ কিন্তু ছাৰৰ প্ৰতি মোৰ শ্ৰদ্ধা-ভক্তি সহস্ৰগুণে বাঢ়ি গ’ল৷

সেই দিনবোৰ ..

সেই দিনবোৰ..


কিযে দিন আছিল সেইবোৰ....
সকলোৰে হাতত ঘড়ী হয়তো নাছিল কিন্তু সকলোৰে হাতত সময় আছিল৷
কথা-বতৰাত শালীনতা আছিল, ইংৰাজী কেৱল মদখোৱাৰ পাছতহে মুখেৰে ওলাইছিল৷
সকলো ঠাইতে খো খো, কাবাডি আদি খেল হৈছিল; আজিকালি সংসদতহে হয়৷
চিনেমাৰ নায়িকাই টকা কমকৈ পাইছিল কিন্তু কাপোৰ বেছিকৈ কিনিবলৈ টকা আছিল৷
মানুহে খোজকাঢ়ি ফুৰিছিল, পদযাত্ৰা কৰিছিল কিন্তু সেই পদযাত্ৰা ক্ষমতালৈ আহিবৰ বাবে নাছিল৷
চিঠি-পত্ৰৰ আদান প্ৰদান হৈছিল৷ তাত বানান বা ব্যাকৰণ হয়তো ভুল হৈছিল কিন্তু আচৰণ শুদ্ধ আছিল৷


ঘৰত ডাইনিং টেবুল নাছিল৷ সকলোৱে একেলগে পীৰাত বহি ভাত খাইছিল৷
সঁচাকৈয়ে ভালদিন আছিল সেইবোৰ৷
সেইদিনবোৰ আকৌ ঘুৰাই পোৱাহেতেন !!!!

(বন্ধু এজনৰ পোষ্ট এটাৰ আধাৰত)

সমান অধিকাৰ.. কিহৰ বাবে?

সমান অধিকাৰ… কিহৰ বাবে?

ভাৰতৰ ক’ত ক’ত যে চাকৰি কৰা নাই৷ কি কি যে পৰিস্থিতিৰ সম্মুখীন হোৱা নাই !

তেতিয়া মই অকলে অসমৰ বাহিৰত আৰু পৰিয়াল গুৱাহাটীত৷সৰু ল’ৰাটোৰ হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষা ওচৰ চাপি অহাত মইও অসমৰ ওচৰ চাপোঁ বুলি পশ্চিমবঙ্গৰ ইঞ্জিনিয়াৰিং কলেজ এখনলৈ আহিলো প্ৰিন্সিপাল হিচাবে৷ হাওড়াৰ পৰা প্ৰায় পঞ্চাশ কিলোমিটাৰ দূৰ৷ মোটামুটি কলিকতা বুলিয়েই ধৰিব পাৰি৷ কলেজখনত পশ্চিমবঙ্গৰ লগতে ঝাৰখণ্ড আৰু বিহাৰৰো ছাত্ৰ-ছাত্ৰী অনেক৷ প্ৰায় দুহেজাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰী৷ সমস্যাও অনেক৷ মোৰ আগৰ প্ৰিন্সিপালজন হেনো মাত্ৰ তিনিদিন থাকিয়েই বিদায় লৈছিল৷ মই চাকৰিত যোগদান কৰাৰ পাছতহে কথাটো গম পালো৷ এজন ল’ৰাহেনো ফেল কৰিছিল৷ কলেজৰ পৰা ইন্টাৰনেল নম্বৰ বেছিকৈ দিলে ল’ৰাটো ফেল নকৰিলেহেতেন, গতিকে কিয় কম নম্বৰ দিছিল বুলি ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ প্ৰচণ্ড আন্দোলন হৈছিল৷ কলেজৰ প্ৰায় ৩০০ টামান কম্পিউটাৰ  ভাঙি পেলাইছিল হেনো৷ প্ৰিন্সিপালৰ কোঁঠাটোও হেনো জ্বলাই দিছিল৷ মোক সেই কোঁঠাতে বহিবলৈ দিয়া হ’ল৷ কিমান দিন তিষ্ঠিব পাৰো ঠিক নাই বুলি ঈশ্বৰৰ নাম লৈ মই কাম আৰম্ভ কৰিলো৷

সমস্যাৰ মুখামুখি হ’বলগা হ’ল প্ৰায় তিনিদিন পিছৰ পৰাই৷ আৰম্ভ হ'ল এটাৰ পিছত এটাকৈ লানি নিছিগা ঘটনাক্ৰম৷

ইন্টাৰনেল নম্বৰৰ বাবে পৰীক্ষা আৰম্ভ হ’ব সেইদিনা৷ মই মোৰ কোঁঠাত ভাইচ প্ৰিন্সিপালৰ সৈতে বহি আছো৷ হঠাতে প্ৰচণ্ড হুলস্থূল আৰম্ভ হ’ল৷ লগতে খিৰিকিৰ আয়না ভঙাৰ শব্দ৷ ধুম-ধাম, খিটলিং-খাটলাং৷ কিনো হৈছে বুলি আমি চাবলৈ যাবলৈ ওলালোঁ ৷ পিছে কোঁঠাৰ পৰা বাহিৰ ওলাবলৈ নাপালোৱেই৷ ওপৰ মহলাৰ পৰা হুৰহুৰাই নামি আহিল এজাক ল’ৰা-ছোৱালী৷ ছোৱালীকেইগৰাকীমান আগত৷ আহিয়েই মোক দুৱাৰমুখতে ভেটা দি ধৰিলে৷

“ কি হৈছে?তোমালোক কোন ক্লাচৰ?” মই গহীন ভাবে সুধিলো৷

“ আমি আই. টি. থাৰ্ড চেমেস্টাৰ”, ছোৱালী এজনীয়ে ক’লে৷

“কি হৈছে? কিহৰ ইমান গণ্ডগোল?”

“চাৰ এইখন কলেজত সকলোৰে লগত সমান ব্যৱহাৰ কিয় কৰা হোৱা নাই?” ছোৱালীজনীয়ে যথেষ্ট জোৰেৰে চিঞৰি চিঞৰি ক’লে৷

“কি সমান ব্যৱহাৰ?” মই গহীনভাবেই সুধিলো৷

“চাৰ ফাইনাল ইয়েৰৰ স্টুডেন্ট বিলাকে এখন বেঞ্চত পাঁচজনকৈ বহি পৰীক্ষা দি আছে৷ আমাক কিয় দুটা দুটাকৈ বহুউৱা হৈছে? আমাকো পাঁচটাকে  বহিবলৈ দিব লাগিব৷” ছোৱালীজনীয়ে দাবী কৰি ক’লে৷ বাকী সকলোৱে তাইৰ কথাত হয়ভৰ দিলে৷

মনতে ভাবিলো, কি আজৱ কাণ্ড ! এখন বেঞ্চত পাঁচজনকৈ বহিবলৈ লাগে যাতে ইটোৱে সিটোৰ পৰা চাই চাই লিখিব পাৰে৷ নকল কৰাৰ বাবে সমান অধিকাৰ লাগে সকলোকে৷

বঙালীত কথাকোৱাত মই তেতিয়াও পাৰ্গত হোৱা নাছিলো বাবে ভাইচ প্ৰিন্সিপালজনেই নিজৰ কলিকতীয়া ষ্টাইলত ভালদৰে গালি বৰ্ষণ কৰিলে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীবোৰক৷

“ঠিক আছে, “মই লাহেকৈ ক’লো, “কাইলেৰ পৰা চিনিয়ৰবোৰকো দুজন-দুজনকৈ বহুউৱা হ’ব৷ তেতিয়াতো আপত্তি নাই?”

ঘটনাটো বেছি আগনাবাঢ়িল৷ সিমানতে নিয়ন্ত্ৰণ হ’ল৷ নকল কৰিবলৈ সুযোগ দিব লাগে বুলি কোনো লাজ নকৰি. বৰং দাবী কৰি ক’বলৈ সাহস কৰা সেই ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে কিন্তু আজি চলি থকা বহুতো কথাই উদঙাই দিলে৷