আমি বন্ধা এটি ঘৰ…

আমি বন্ধা এটি ঘৰ…

১৯৬৮ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহৰ ৮ তাৰিখে দেউতাৰ মৃত্যু হোৱাৰ পাছত আমি নিজৰ ঠাই বৰপেটালৈ আহোঁ৷ বৰপেটাৰ পালাংদিহাটীৰ দেউতাৰ পৈত্ৰিক ঘৰত আমাৰ বাবে ঠাই নোজোৰাত আমি কীৰ্তনঘৰৰ ওচৰৰ দলাহাটীত ৰত্ন ওজাৰ ঘৰটো ভাড়া লৈ থাকিবলৈ লওঁ৷ আমি মানে মা আৰু আমি পাঁচজন ভাই-ককাই৷ ডাঙৰ দাদা তেতিয়া নৱম শ্ৰেণীত৷ সৰু ভাইটি স্কুললৈ যাবলৈ লৈছিলহে৷ ভাড়া আছিল মাহে ১৫ টকা৷ সেই ভাড়া দিবলৈ খুড়া এজনে দায়িত্ব লয়৷

চিলঙৰ পৰা দলাহাটী৷ সম্পূৰ্ণ বেলেগ পৰিৱেশ৷ দুশাৰী ঘৰ৷ মাজতে দীঘলকৈ চোতালখন৷ ঘৰবোৰৰ মাজত কোনো ব্যৱধান নাই৷ এটা ঘৰৰ বেৰখন আনটো ঘৰৰো বেৰ৷ যেন এটা ডাঙৰ পৰিয়ালহে৷ সকলোৱে সকলোকে চিনি পায়৷ সকলোৱে সকলোৰে কথা জানে৷ আমাৰ মাতকথাও বৰপেটীয়ালৈ ৰূপান্তৰিত হৈ পৰিল কেইমানমানৰ ভিতৰতে৷

দুবছৰমান তেনেদৰেই পাৰ হ’ল৷ গুৱাহাটীত দেউতাই কিনি থোৱা মাটি এডোখৰ আছিল যদিও তাত ঘৰ সজাৰ সামৰ্থ আমাৰ নাছিল৷ মাহে ১৫৮ টকাকৈ ফেমিলি পেঞ্চন পাইছিলো চৰকাৰৰ পৰা৷ সাঁচতীয়া ধনো বিশেষ একো নাছিল৷ মাত্ৰ ৪৩ বছৰ বয়সতে দেউতাৰ মৃত্যু হৈছিল৷ গতিকে সাঁচিবলৈ সময়ো নাপালে৷

বৰপেটাতেই মাটি এডোখৰ কিনি ঘৰ এটা সাজি লোৱা ভাল দেখিলো আমি৷ মেটুৱাকুছিৰ পুৰণা শ্মাশানখনৰ সম্মুখতে এবিঘা মাটি আছিল৷ মালিকৰ ল’ৰাজন মোৰ সহপাঠী বন্ধু৷ এচনীয়া মাটি৷ তাকেই কিনি লোৱা হ’ল৷ মুকলি পথাৰৰ মাজত মাটিডোখৰ৷ কোনো ৰাস্তা-ঘাট নাই৷ খৰালি সমস্যা নাই, বাৰিষাহে পানীয়ে আগুৰি ধৰে৷ মানুহে কলৰ ভুৰ সাজি লয়৷ দুই-এঘৰে নাঁও ব্যৱহাৰো কৰে৷

মাটিডোখৰ ম্যাদী কৰি দিয়াৰ দায়িত্ব ল’লে গুৱাহাটীত চাকৰি কৰা মামা এজনে৷ ইফালে আমি ঘৰ সজাৰ কামত মন দিলোঁ৷ দেউতা জীয়াই থাকোঁতে গুৱাহাটীত ঘৰ সাজিম বুলি কাঠেৰে দুৱাৰ খিৰিকি আদি প্ৰায় সাজু কৰি থৈছিলেই৷ সেইবোৰ আমি বৰপেটালৈ লৈ আহিছিলো৷

দিন-বাৰ মনত নাই৷ সঠিক চনো মনত নাই৷ কোনোবা এটা দিনত ঘৰৰ খুটা পোতা হ’ল ধৰ্মীয় ৰীতি-নীতিৰে৷ ইটাৰে তলৰ ভাগ গাঁঠি লৈ কাঠৰ ফ্ৰেমত বাঁহ বা ইকৰাৰে বেৰ গাঁঠি চিমেন্টেৰে প্লাষ্টাৰ কৰি বেৰবোৰ সঁজা হ’ব৷ ওপৰত টিং দিবলৈ পইচা নুজুৰিব বাবে খেৰেই দিয়া হ’ব৷ কাঠৰ দুৱাৰ-খিৰিকি সাজু হৈ আছিলেই৷ লগাই দিলেই হ’ব৷ ৰাজমিস্ত্ৰী আৰু কাঠমিস্ত্ৰীৰ লগত সকলো কামত আমিয়েই সহায় কৰি দিব পাৰিম৷ গতিকে বনুৱাৰ খৰচো বাচি যাব৷ তেনে পৰিকল্পনাৰেই কাম আৰম্ভ হ’ল৷ আমি দেহে-কেহে কামত লাগি গ’লো৷ চাওঁতে চাওঁতে প্ৰায় ৩৬ ফুট দীঘল আৰু ১২ ফুট বহল ঘৰ এটা জিলিকি উঠিল৷ ঘৰৰ ৰং দিয়া কামো আমিয়েই কৰিলো৷ ঘৰৰ পিছপিনে গাতে লগাই দীঘলে দীঘলে বাঁহ আৰু খেৰেৰে আন এটা ঘৰ সাজি দিয়া হ’ল৷ ঘৰ মানে চাল এখন৷ সেয়া হৈ পৰিল আমাৰ পাকঘৰ, তাঁত শাল ৰখা ঘৰ আৰু গোহালিঘৰ৷

সকলোৱে মিলি গোটেই মাটিবিঘা বাঁহৰ জেওৰাৰে বেৰি দিলোঁ৷ তাৰ মাজতে পাচলিৰ বাগিছা পাতিলো৷ লাও, জিকা, ভোল , বেঙেনা, বিলাহী, লাইশাক, ইত্যাদি ইত্যাদি লহ-পহকৈ গজি উঠিব ধৰিলে৷ আমি ৰাতিপুৱাতে ওলাই গৈ পথাৰত গোৱৰ বুটলি ফুৰোঁ পাচলিৰ গুৰিত দিবলৈ৷ বগৰী, মধুৰী আদি কেইজোপামান গছো ৰুলোঁ৷

তেনেদৰেই সেই পথাৰৰ মাজৰ নিৰ্জন পৰিৱেশত আমি পাঁচ ভাই আৰু মা থাকিবলৈ ল’লো৷ মাই ধেমালি কৰি কৈছিল৷ এইটো আমাৰ জতুগৃহ৷ কুন্তীয়ে পঞ্চ-পাণ্ডৱক লৈ থকাৰ দৰে ময়ো আছোঁ এই পথাৰৰ মাজত৷ বানপানী আহিল৷ ধুমুহাৰ দিনো আহিল৷ সেই সকলোৰে মাজেৰে আমি সকলোটি মিলি দিনবোৰ পাৰ কৰি গ’লো৷ মুকলি পথাৰৰ মাজত ধুমুহা বতাহে আমাৰ ঘৰটো বৰকৈ খুন্দিয়াইছিল৷ বতাহে ঘৰৰ চালখন উৰুৱাই নিব বুলি ভয় হৈছিল৷ প্ৰায়েই আমি আটাইকেইটা সোমাইছিলো সকলোতকৈ শক্তিশালী বিচনাখনৰ তলত৷ দেউতাই নিজহাতে বনাই থৈ থোৱা মজবুত পালেং আৰু দুৱাৰ-খিৰিকিবোৰৰ যোগেৰে দেউতাৰ উপস্থিতিও অনুভৱ কৰিছিলো তেনে ভয়লগা সময়বোৰত৷