মিছা কথাৰ মেৰপাক..
১৯৬৮ চনৰ কথা ৷ তিতাবৰৰ পৰা শ্বিলঙলৈ আমি বদলি হৈ আহিছো ৷ দেউতাই ডাঙৰ দাদাহঁতক শ্বিলং বিদ্যালয় আৰু মোক আৰু সৰু ভাইটিক শঙ্কৰদেৱ বিদ্যাপীঠত নাম লগাই দিলে ৷ তেতিয়া মই তৃতীয় শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ ৷
শঙ্কৰদেৱ বিদ্যাপীঠ স্কুলখন আছিল অতি সৰু ৷ আমাৰ শ্ৰেণীত আছিলো মাত্ৰ ষোলজন ছাত্ৰ-ছাত্ৰী ৷ তেনেদৰে বাকী শ্ৰেণীবোৰতো যথেষ্ট কম সংখ্যক ছাত্ৰ-ছাত্ৰী ৷ ক'বলৈ গ'লে গোটেই স্কুলখন আছিল এটা সৰু পৰিয়ালৰ নিচিনা ৷ সকলোৱে সকলোকে চিনি পায় ৷ পানীখোৱা ছুটীৰ সময়ত সকলোৱে একেলগে খেলোঁ ৷
স্কুললৈ কোনোবা নতুনকৈ আহিলে সকলোৱে গম পায় ৷ আমিও অলপ পলমকৈ গৈছিলো ৷ কিন্তু আমি যোৱাৰ কিছুদিন পাছতে এজন ল'ৰা আহিল দ্বিতীয় শ্ৰেণীলৈ ৷ অতি স্মাৰ্ট ল'ৰা ৷ আমি তিতাবৰৰ পৰা শ্বিলঙৰ দৰে ডাঙৰ ঠাইলৈ আহিছিলো বাবে অলপ লাজ-সংকোচ আছিল ৷ পিন্ধা-উৰা, চাল-চলন আদিত আনবোৰ নিচিনা নাছিলো যদিও সোনকালেই খাপ খাব ধৰিছিলো ৷
নতুন ল'ৰাজনৰ লগত চা-চিনাকি হ'ল ৷ কথা-বতৰা পাতিবলৈ ধৰিলো ৷ ল'ৰাজন কোনো ডাঙৰ পৰিয়ালৰ ৷ বিদেশতো চিনাকি মানুহ আছে বুলি গম পালো ৷
এদিন কথা প্ৰসঙ্গত ল'ৰাজনে সুধিলে,
"তোমালোকৰ কোনো সম্বন্ধীয় মানুহ বিদেশত থাকে নেকি? "
" থাকে ৷ ইংলেণ্ডত থাকে ৷"
মই ঘপৰাই উত্তৰ দিলো ৷
"হয় নেকি? কোন থাকেনো?"
সি সুধিলে ৷
ময়ো লগেলগে উত্তৰ দিলো ৷
" মাহঁতৰো কোনোবা থাকে, দেউতাহঁতৰো চিনাকি মানুহ আছে ৷"
আচলতে এবাৰ মা-দেউতাই কথাপাতি থাকোঁতে শুনিছিলো "তেওঁ এতিয়া ইংলেণ্ডত থাকে " বুলি দেউতাই মাক কোৱা ৷ তাৰ আধাৰতে মই ওফাইডাং মাৰি কথাখিনি ক'লো ৷
ল'ৰাজনো কম নহয় ৷ সি আকৌ সুধিলে,
" তোমালোকলৈ চিঠি-পত্ৰ লিখেনে ?"
ময়ো সহজে এৰা ভকত নহয় ৷ আকৌ মিছা উত্তৰ দিলো গভীৰ আত্ম-বিশ্বাস দেখুৱাই ৷ ক'লো,
" লিখে ৷ মাজে-মাজে আমালৈ চিঠি আহি থাকে ৷"
এইবাৰ ল'ৰাজন আচল কথালৈ আহিল ৷ আচলতে বিদেশত সম্বন্ধীয় মানুহ থকাটো ল'ৰাজনৰ বাবে একো ডাঙৰ কথা নাছিল ৷ মোক সোধাৰ কাৰণটো বেলেগহে আছিল ৷ সি ক'লে,
" আগতে অহা চিঠিৰ পৰা ডাক-টিকট কেইটামান খুলি আনি মোক দিব পাৰিবানে ? মই বিভিন্ন দেশৰ ডাক-টিকট গোটাওঁ ৷ সেইটো মোৰ হ'বি ৷ "
"এইবাৰহে মৰিলো ৷ ইমানপৰে মিছাকথাৰ ফুলজাৰি মাৰি আছিলো ৷ এতিয়া বিদেশৰ ডাক-টিকট ক'ৰ পৰা আনি দিওঁ তাক?" মনে মনে চিন্তা কৰিলো ৷ তথাপি হাৰ নামানি ক'লো,
" ঠিক আছে ঘৰত বিচাৰি চাম ৷ মাহঁতে চিঠিবোৰ বা ক'ত থয় নাজানো ৷ তথাপি বিচাৰি চাম ৷"
কথাখিনি কৈ তাৰ ওচৰৰ পৰা পলালো ৷
পিছদিনা ল'ৰাজনে সুধিলে,
" টিকট বিচাৰি পালানে ?"
" নাই, বিচাৰি আছো ৷ পালে দিম দিয়া ৷" ময়ো উত্তৰ দি লাহেকৈ আতৰি গ'লো ৷
ঘৰত দেউতাক সুধিলো ক'ৰবাত বিদেশৰ ডাক-টিকট পোৱা যাবনেকি বুলি ৷ দেউতাই বিশেষ আগ্ৰহ নেদেখুৱালে ৷
তাৰপাছত প্ৰায় প্ৰতিদিনেই ল'ৰাজনৰ সেই একেই প্ৰশ্ন , মোৰো একেই উত্তৰ ৷ এসপ্তাহমান তেনেদৰে পাৰ হ'ল ৷ হয়তো ল'ৰাজনে বুজি পালে মোৰ পৰা টিকট পোৱাৰ আশা নাই বুলি ৷ সুধিবলৈ এৰি দিলে ৷ ময়ো সকাহ পালো ৷
মিছা কথা কৈ নিজক জহাবলৈ গৈ এনেদৰে আৰু বিপদত কেতিয়াও নপৰাৰ সিদ্ধান্ত ল'লো ৷
১৯৬৮ চনৰ কথা ৷ তিতাবৰৰ পৰা শ্বিলঙলৈ আমি বদলি হৈ আহিছো ৷ দেউতাই ডাঙৰ দাদাহঁতক শ্বিলং বিদ্যালয় আৰু মোক আৰু সৰু ভাইটিক শঙ্কৰদেৱ বিদ্যাপীঠত নাম লগাই দিলে ৷ তেতিয়া মই তৃতীয় শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ ৷
শঙ্কৰদেৱ বিদ্যাপীঠ স্কুলখন আছিল অতি সৰু ৷ আমাৰ শ্ৰেণীত আছিলো মাত্ৰ ষোলজন ছাত্ৰ-ছাত্ৰী ৷ তেনেদৰে বাকী শ্ৰেণীবোৰতো যথেষ্ট কম সংখ্যক ছাত্ৰ-ছাত্ৰী ৷ ক'বলৈ গ'লে গোটেই স্কুলখন আছিল এটা সৰু পৰিয়ালৰ নিচিনা ৷ সকলোৱে সকলোকে চিনি পায় ৷ পানীখোৱা ছুটীৰ সময়ত সকলোৱে একেলগে খেলোঁ ৷
স্কুললৈ কোনোবা নতুনকৈ আহিলে সকলোৱে গম পায় ৷ আমিও অলপ পলমকৈ গৈছিলো ৷ কিন্তু আমি যোৱাৰ কিছুদিন পাছতে এজন ল'ৰা আহিল দ্বিতীয় শ্ৰেণীলৈ ৷ অতি স্মাৰ্ট ল'ৰা ৷ আমি তিতাবৰৰ পৰা শ্বিলঙৰ দৰে ডাঙৰ ঠাইলৈ আহিছিলো বাবে অলপ লাজ-সংকোচ আছিল ৷ পিন্ধা-উৰা, চাল-চলন আদিত আনবোৰ নিচিনা নাছিলো যদিও সোনকালেই খাপ খাব ধৰিছিলো ৷
নতুন ল'ৰাজনৰ লগত চা-চিনাকি হ'ল ৷ কথা-বতৰা পাতিবলৈ ধৰিলো ৷ ল'ৰাজন কোনো ডাঙৰ পৰিয়ালৰ ৷ বিদেশতো চিনাকি মানুহ আছে বুলি গম পালো ৷
এদিন কথা প্ৰসঙ্গত ল'ৰাজনে সুধিলে,
"তোমালোকৰ কোনো সম্বন্ধীয় মানুহ বিদেশত থাকে নেকি? "
" থাকে ৷ ইংলেণ্ডত থাকে ৷"
মই ঘপৰাই উত্তৰ দিলো ৷
"হয় নেকি? কোন থাকেনো?"
সি সুধিলে ৷
ময়ো লগেলগে উত্তৰ দিলো ৷
" মাহঁতৰো কোনোবা থাকে, দেউতাহঁতৰো চিনাকি মানুহ আছে ৷"
আচলতে এবাৰ মা-দেউতাই কথাপাতি থাকোঁতে শুনিছিলো "তেওঁ এতিয়া ইংলেণ্ডত থাকে " বুলি দেউতাই মাক কোৱা ৷ তাৰ আধাৰতে মই ওফাইডাং মাৰি কথাখিনি ক'লো ৷
ল'ৰাজনো কম নহয় ৷ সি আকৌ সুধিলে,
" তোমালোকলৈ চিঠি-পত্ৰ লিখেনে ?"
ময়ো সহজে এৰা ভকত নহয় ৷ আকৌ মিছা উত্তৰ দিলো গভীৰ আত্ম-বিশ্বাস দেখুৱাই ৷ ক'লো,
" লিখে ৷ মাজে-মাজে আমালৈ চিঠি আহি থাকে ৷"
এইবাৰ ল'ৰাজন আচল কথালৈ আহিল ৷ আচলতে বিদেশত সম্বন্ধীয় মানুহ থকাটো ল'ৰাজনৰ বাবে একো ডাঙৰ কথা নাছিল ৷ মোক সোধাৰ কাৰণটো বেলেগহে আছিল ৷ সি ক'লে,
" আগতে অহা চিঠিৰ পৰা ডাক-টিকট কেইটামান খুলি আনি মোক দিব পাৰিবানে ? মই বিভিন্ন দেশৰ ডাক-টিকট গোটাওঁ ৷ সেইটো মোৰ হ'বি ৷ "
"এইবাৰহে মৰিলো ৷ ইমানপৰে মিছাকথাৰ ফুলজাৰি মাৰি আছিলো ৷ এতিয়া বিদেশৰ ডাক-টিকট ক'ৰ পৰা আনি দিওঁ তাক?" মনে মনে চিন্তা কৰিলো ৷ তথাপি হাৰ নামানি ক'লো,
" ঠিক আছে ঘৰত বিচাৰি চাম ৷ মাহঁতে চিঠিবোৰ বা ক'ত থয় নাজানো ৷ তথাপি বিচাৰি চাম ৷"
কথাখিনি কৈ তাৰ ওচৰৰ পৰা পলালো ৷
পিছদিনা ল'ৰাজনে সুধিলে,
" টিকট বিচাৰি পালানে ?"
" নাই, বিচাৰি আছো ৷ পালে দিম দিয়া ৷" ময়ো উত্তৰ দি লাহেকৈ আতৰি গ'লো ৷
ঘৰত দেউতাক সুধিলো ক'ৰবাত বিদেশৰ ডাক-টিকট পোৱা যাবনেকি বুলি ৷ দেউতাই বিশেষ আগ্ৰহ নেদেখুৱালে ৷
তাৰপাছত প্ৰায় প্ৰতিদিনেই ল'ৰাজনৰ সেই একেই প্ৰশ্ন , মোৰো একেই উত্তৰ ৷ এসপ্তাহমান তেনেদৰে পাৰ হ'ল ৷ হয়তো ল'ৰাজনে বুজি পালে মোৰ পৰা টিকট পোৱাৰ আশা নাই বুলি ৷ সুধিবলৈ এৰি দিলে ৷ ময়ো সকাহ পালো ৷
মিছা কথা কৈ নিজক জহাবলৈ গৈ এনেদৰে আৰু বিপদত কেতিয়াও নপৰাৰ সিদ্ধান্ত ল'লো ৷
No comments:
Post a Comment