অপমান কাৰ?

অপমান কাৰ?

অসম অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ত শিক্ষকতা কৰি থকা সময়ৰ কথা৷ কলেজৰ কিবা এটা কামত অধ্যাপক দুগৰাকীমান কোনো এটা বিভাগৰ এজন বিষয়াৰ ওচৰলৈ গৈছিল৷ বিষয়াগৰাকী মোৰ একে ঠাইৰ বুলি জানিব পাৰি অধ্যাপক এগৰাকীয়ে মোৰ নামটো উল্লেখ কৰিছিল৷ বিষয়াগৰাকীয়ে মোক চিনি পাওঁ বুলি কৈ মোৰ বিষয়ে ভাল মন্তব্য কৰিলে, খুব প্ৰশংসা কৰিলে৷ 

তেওঁ মোক চিনি নোপোৱাৰ প্ৰশ্নই নুঠে৷ চতুৰ্থ শ্ৰেণীৰ পৰা অষ্টম শ্ৰেণীলৈকে আমি একেলগে পঢ়া৷ একেলগে খেলা, একেলগে উঠা-বহা কৰা৷ অষ্টম শ্ৰেণীৰ বছেৰেকীয়া পৰীক্ষাৰ পাছত, বিশেষ কাৰণত তেওঁ বেলেগ এখন স্কুলত গৈ নৱম শ্ৰেণীত নাম লগাই লোৱাৰ পাছত অৱশ্যে বেছি দেখা-সাক্ষাৎ নোহোৱা হৈছিল৷ হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষা পাছ কৰি মই গুৱাহাটীলৈ গুচি অহাৰ পাছত দুবাৰমান লগ পাইছিলো৷ কথা-বতৰা পাতিছিলো৷ তেওঁ চৰকাৰী চাকৰি এটাত মকৰল হোৱা কথাটো বেলেগৰ মুখত শুনিছিলো৷ ভাল লাগিছিল শুনি৷

অধ্যাপকজনে অতি উৎসাহেৰে মোক ক’লেহি, 

“তেখেত আপোনাৰ অতি চিনাকী, বাল্যবন্ধু, আপুনি ফোন এটা কৰি নিদিয়ে কিয়? আপোনাক চিনি পায় বুলি কৈছে৷ মই ফোন নম্বৰ লৈ আহিছো৷”

মই সচৰাচৰ কোনো কামৰ বাবে কাকো ফোন নকৰোঁ, অনুৰোধ কৰিব নাজানো৷ ডাঙৰ মানুহৰ লগত অৱশ্যে চিনাকীও নাই৷ তথাপি ভাবিলো, ইমানদিনৰ মূৰত পুৰণি বন্ধু এজনৰ লগত কথা হ’ব৷ ভালেই লাগিব৷ মোৰ ব্যক্তিগত কামতো নহয়, কলেজৰ সমূহীয়া কামৰ বাবেহে অনুৰোধ কৰিম৷ গতিকে আপত্তি কিহৰ?

তেতিয়া ম’বাইল ফোনৰ প্ৰচলন হোৱা নাছিল৷ সকলোৰে ঘৰত ফোনও নাছিল৷ অধ্যাপকজনৰ পৰা ফোন নম্বৰটো লৈ দুয়ো ফোন থকা আন অধ্যাপক এজনৰ ঘৰলৈ গ’লো৷ মই যথেষ্ট উৎসাহেৰে নম্বৰ মিলালোঁ৷ অধ্যাপকজনো কাষতে থিয় হৈ থাকিল৷ 

সিফালৰ পৰা মাত শুনাৰ লগে লগে সুধিলো৷

“অমুকে কৈছে নেকি?”

“হয়, কৈছো,” সিফালৰ পৰা উত্তৰ আহিল৷

“মই অসম ইঞ্জিনিয়াৰিং কলেজৰ পৰা কৈছো৷” তাৰপাছত অতি উৎসাহেৰে মোৰ নামটো ক’লো৷

“কোন?” সিফালৰ পৰা সুধিলে৷

“মই অমুকে কৈছো….আমি একেলগে পঢ়া, হাইস্কুলত৷” মই আকৌ নিজৰ নামটো ক’লো৷

“কোন ধৰিব পৰা নাই,” সিফালৰ পৰা উত্তৰ আহিল৷মই অবাক৷ একো বুজিব নোৱাৰিলো৷

“ঠিক আছে, ধন্যবাদ” বুলি কৈ মই ফোনটো থৈ দিলো৷ তাৰপাছত আগ্ৰহেৰে কাষত থিয় হৈ থকা অধ্যাপকজনলৈ চাই ক’লো,

“চিনি নাপাওঁ বুলি ক’লে৷ কি কথা ধৰিব পৰা নাই৷”

“কালি দেখোন আপোনাৰ ইমান গুণ গাইছিল আমাৰ আগত, “ আচৰিত হৈ তেখেতে মন্তব্য কৰিলে৷

মই কি উত্তৰ দিম ভাবি নাপাই মনে মনে থাকিলো৷ সহকৰ্মী অধ্যাপকজনৰ আগত মোৰ অপমান হ’ল নে মোৰ বন্ধুজনৰ অপমান হ’ল সেইটোও নুবুজিলো৷ 

মান-অপমান কথাবোৰ নিশ্চয় আপেক্ষিক৷